«Дом – гэта тэрыторыя, якую я магу змяніць»

KYKY: Тебя сейчас можно назвать самым известным дауншифтером. Это был, как сейчас модно говорить, путь «внутренней эмиграции»?

Андрусь: Хутчэй я ў Мінску жыў у гэтай унутранай эміграцыі, будаваў сваё маленькае жыццё: здымаў кватэру, знаходзіў не вельмі сур'ёзную працу: быў дворнікам Купалаўскага, у жаночым манастыры працаваў. Я не выбудоўваў кар'еру, вось гэта і быў даўншыфцінг – калі ты сябе ставіш на даволі нізкую прыступку, і гэта простае, маленькае жыццё задавальняе. А калі я пераехаў у Прудок, у мяне з'явілася аўдыторыя ў інтэрнэце – і пайшло-паехала. Па выніку я вяду больш актыўнае грамадскае жыццё, чым вёў. Калі ёсць інтэрнэт, сябры, можна жыць, дзе заўгодна, і гэта не будзе называцца ніякім даўншыфцінгам.

KYKY: Тебе среди деревенских комфортнее?

Андрусь: Не, я б не сказаў. Калі я толькі пераехаў у Прудок, мне хацелася стаць такім, як яны. Здавалася, што вясковыя людзі асаблівыя: у іх захаваўся большы культурніцкі беларускі код, яны больш глыбокія, менш памешаныя на матэрыяльных рэчах. Але не ўсё так, і я б не сказаў, што маё асяроддзе – менавіта там. У мяне ёсць сябры, з якімі я магу паразмаўляць, але яны неяк раскіданыя па суседніх вёсках. З менчукамі я больш камфортна сябе адчуваю, чым з прудкоўцамі.

KYKY: То есть ты горожанин, но в деревне?

Андрусь: Так. Можна ж кожны тыдзень ездзіць у Мiнск. 300 кіламетраў – гэта не адлегласць. Калі жывеш у горадзе, звычайна з сябрамі рэдка сустракаешся – толькі на выходныя, а ў асноўным – праз інтэрнэт, тэлефон. У Прудку тое ж самае. Нічога не змянілася. У сакавіку я прыязджаў кожны тыдзень, а цяпер – на цэлы тыдзень. Я даўно пра гэта марыў – зрабіць гарадскі водпуск. Думаў, буду ляжаць у ванне і глядзець тэлевізар. Тэлевізар я так і не паглядзеў, і ванну адзін раз толькі прыняў.

KYKY: А что делал?

Андрусь: Я такое багемнае жыццё вёў. (смеётся) Усе гэтыя пабы, кавярні – асабліва ўвечары… Удзень я проста з ноўтбукам выходзіў, браў каву і пісаў. Мне падабаецца, калі людзі ходзяць міма.

KYKY: Но ты все равно сюда уже не вернешься жить?

Андрусь: Я люблю Мінск, але заўсёды хачу дадому. Мне тут не хапае асабістай прасторы. Прастора ў Мiнску – гэта кватэра. Гэта вельмі мала. А ў Прудку дзве мае хаты – на ўскрайку вёскі, побач лес. Тут я не магу спаць, за тыдзень ні разу не выспаўся. А там я высыпаюся добра.

KYKY: Дом для тебя – это что? Это дом твоего деда, Прудок, Полесье?

Андрусь: Дом – гэта тэрыторыя, якую я магу змяніць. У мяне ёсць паўгектара, абнесеныя плотам, і ўнутры гэтага плота я магу рабіць усё, што хачу. Ну, умоўна кажучы. Гэта і ёсць дом – магчымасць там будаваць сваё. У кватэры што: шпалеры пераклеіць, шафу перасунуць – магчымасцяў менш.

А ў вёсцы можна цэлы мікракосмас будаваць і засяляць яго рознымі істотамі: козамі, катамі, курамі. Гэта тое ж, чаму людзі ў кампутарных гульнях сядзяць, – ім не хапае магчымасці будаваць свой свет.

Вось яны і сыходзяць у іншую рэчаіснасць праз гульні. А ў вёсцы… Вось я пасадзіў дзесяць ліп. Хаця мне ўсе кажуць: «Нахрана ты гэтыя ліпы пасадзіў?» Людзі ў вёсцы вельмі практычныя, ім трэба, каб усё, што ты робіш, можна было выкарыстоўваць. Ёсць такая прыкмета: дзе ліпы растуць, там раней паны жылі. Простыя людзі ніколі ліпы не садзілі. Я мала думаю пра тое, што мне трэба змяніць свет. Проста раблю тое, што мне прыемна.

KYKY: А в том, что ты пишешь, есть глобальная цель или это тоже для себя?

Андрусь: Гэта эгаістычная мэта – самавыражэнне. Жаданне паказаць, што я вось такі, я вось так жыву. Усё, што я пішу – пра мяне. Яно на нешта ўплывае, выклікае нейкія эмоцыі. Тое, што некаторых можа раздражняць, для мяне можа быць вельмі прыгожым. Напрыклад, сварлівая бабулька ў метро – кагосьці яна будзе раздражняць, хтосьці скажа «панаехалі тут з дзярэўні», а я буду кайф атрымоўваць. Для мяне гэтая бабулька – арт-аб'ект.

«Ай, не буду расказваць, ты потым гэта напішаш»

KYKY: Ты вот с кофе сидишь и пишешь – о чем пишется?

Андрусь: Я пішу пра сёння. Штосьці адбылося, сустрэча якая-небудзь… І з яе можа атрымацца тэкст, трохі літаратурна асэнсаваны. Я проста пішу пра тое, у чым жыву.

KYKY: Когда ты начинал писать, тебя никто не знал, а сейчас у тебя огромная аудитория. Это влияет на то, о чем или как ты пишешь? Появилась самоцензура?

Андрусь: Я больш увагі аддаю, каб кагосьці не пакрыўдзіць. Раней я мог штосьці напісаць пра чалавека, каб праз гэта раскрыць сябе – у мяне не было мэты нікога пакрыўдзіць, і ён гэтага ўсё роўна не бачыў. Але калі гэта сталі чытаць… Прудкоўцы заўважаць, што я пра каго-небудзь напішу, могуць пакрыўдзіцца. Таму я стараюся, калі пішу, уяўляць, што персанажы бачаць гэты тэкст. Напрыклад, мама. Гэта быў важны момант – адкрыць сваю пісаніну маме. Калі я рыхтаваў кнігу да друку, я рабіў такі допіс, што я не баюся крытыкаў, я больш за ўсё баюся, што кнігу прачытае мама.

KYKY: Мама прочитала?

Андрусь: Канешне. З большага яна задаволеная. Бывалі дыялогі з ёй, якія я перадаў у кнізе. А цяпер яна пачынае штосьці гаварыць, а потым: «Ай, не буду расказваць, ты потым гэта напішаш». Не тое, каб яна пакрыўдзілася, але не хоча быць публічнай асобай.

KYKY: Ты, наверное, тоже едва ли хотел быть публичным человеком, но оно случилось – тебя люди узнают на улице и очереди на подпись книг.

Андрусь: Так, пазнаюць кожны дзень. І падыходзяць, і проста глядзяць на адлегласці. Па праўдзе, публічнасць я люблю, але ўмераную. Калі мяне ўсе ведаюць, а мне для гэтага нічога не трэба рабіць, не трэба ў тэлевізары сядзець на перадачах. Мне б сядзець сбоку, але пры гэтым быць вядомым і публічным. (улыбается) Але прыходзіцца час ад часу неяк варушыцца, каб людзі не забывалі пра маё існаванне. Вось я паехаў у Мінск, а ў Прудку жыў TUT.by – гэта такі новы імпульс.

KYKY: У тебя есть ощущение, что последние книги подписал, и всё – гештальт с книгой закрыт?

Андрусь: Ну, яна прадаецца яшчэ… У мяне быў план, каб яна да канца вясны прадалася. Мне на днях Віктар Марціновіч пісаў, што паспрабуе яе ў Германію прасунуць, каб пераклалі.

KYKY: Поймут немцы?

Андрусь: Хай паспрабуюць. У Купалаўскім вось рыхтуецца п'еса па кнізе. У наступным годзе ўжо будзе, пасля Новага года.

KYKY: А кто будет играть главного героя?

Андрусь: Не ведаю пакуль. Калі была прэзентацыя «Мовабокса» у Купалаўскім, я выйшаў на сцэну тэатра са скафандрам на галаве. Гэта было прыкольна: стаю ў скафандры, вакол цемра, потым свеціць сіні пражэктар, музыка касмічная.

Мне трэба проста стаяць, і я ведаю, што там людзі на мяне глядзяць, а я нікога не бачу. Гучыць мой закадравы тэкст. У мяне трэсліся рукі – рэальна было страшна. Гэтае адчуванне, што ты працаваў у тэатры дворнікам, а цяпер стаіш на галоўнай сцэне, і там 28 журналістаў на цябе глядзяць, здымаюць… Вось гэта называецца дауншыфцінг?

Чалавек з дворніка выйшаў на сцэну ў касцюме касманаўта, а гэта называецца даўншыфцінг.

KYKY: Ходишь на спектакли?

Андрусь: Адзін раз быў. На Пане Тадэвушы, яшчэ калі дворнікам працаваў.

KYKY: Кстати, ты себя как сейчас идентифицируешь: ты писатель, блогер – кто?

Андрусь: Не, дакладна не блогер, я гэтае слова не люблю. Як пісала мая сяброўка Ніка Сандрас, я нават не ведаю, колькі ў гэтым слове літар Г. Дарэчы, пасля таго, як у маёй хаце была праблема з блыхамі, я пачаў называць сябе блохерам. А пісьменнік – гэта не я так сябе магу называць. Я аўтар тэкстаў. А далей ужо вырашаюць чытачы.

«Калі заходзіш у Фэйсбук і чытаеш, што таго забралі, гэтага… А чаму гэта не можа здарыцца са мной?»

KYKY: Я видела, что тебя обвиняли, будто это не литература. Даже Алексиевич обвиняли. Как ты к этому относишься?

Андрусь: Няхай гавораць. Мая задача напісаць, іх задача – гаварыць. Яшчэ да таго, як выйшла кніга, я вельмі блізка ўспрымаў крытыку. Але я прайшоў закалку на «Нашай Ніве» – там каментатары такія жорсткія, беспашчадныя. Калі адзін раз яны паб'юць, другі раз паб'юць, трэці – потым ужо не больна. Перастаеш звяртаць увагу.

Мне пісалі, што гэта кніга пра казу і сральню. А я потым палічыў, што слова бацюшка ўжываецца часцей, чым сральня. Я кажу, дык гэта кніга пра бацюшку!

Ёсць такія снобы ў Фэйсбуку, яны не крытыкі і не літаратары, а высокаінтэлектуальныя задроты, як я іх называю. Яны любяць, каб усё было складана сфармулявана, пра высокія духоўныя матэрыі. І калі пра простае, ды з нецэнзурнымі словамі, у іх гэта выклікае боль. Я такіх выдаляю з сяброў. І ўвогуле, ёсць у нас, беларусаў, такая штука – мы вельмі добра помнім, хто што калісьці зрабіў. Асабліва дрэннага. (смеётся) Як тая Алексіевіч: яна адзін раз сказала пра беларускую мову, потым сябе паправіла, у яе, магчыма, нават меркаванне змянілася за гэты час, але ёй гэта забыць ужо не могуць. Так і з маімі тэкстамі. Недзе год таму я сказаў, што не разумею вулічных акцый: калі людзі выходзяць па сто чалавек і крычаць нейкія лозунгі. Я напісаў, што не разумею, для каго гэта робіцца. Гэта былі проста разважанні. І мне гэта помняць, прычым нават перагарнулі так, што я змагароў не люблю.

KYKY: А после Дня воли в этом году написал президенту открытое письмо. Что изменилось?

Андрусь: Разумееш, я не рыхтаваўся і не выпісваў тэзісы. Я прачнуўся, нешта прачытаў, у мяне накіпела. Гэта эмацыйны выплеск, супраціў. Тады былі дні, калі адбываліся ненармальныя рэчы, абмяжоўвалася свабода. Хацелася штосьці такое сказаць, каб даць адпор. Калі я пішу, што я не баюся, гэта не значыць, што я не баюся. Гэта значыць, што я не хачу баяцца. Калі я прыязджаў да 25 сакавіка ў Мінск, свабодна сябе адчуваў, а пасля… Калі ходзяць амапаўцы, міліцыянты, адчуваешь небяспеку. Няма пачуцця, што ты дома абаронены. І адзінае, на што можна разлічваць, – гэта на сяброў, на журналістаў, на грамадскасць.

KYKY: Ты вот даже говорил, что ты деньги прятал в огороде, потому что могли прийти забрать.

Андрусь: Хочаш пра гэта напісаць?

KYKY: А ты не хочешь? Меня это удивило, потому что ты допускал, что и там найдут, если будет надо. У тебя действительно есть мысли, что доберутся куда угодно?

Андрусь: Ну так, разумееш, калі заходзіш у Фэйсбук і чытаеш, што таго забралі, гэтага. Прычым гэта не толькі нейкія апазіцыйныя лідары, але і проста актывісты, журналісты, блогеры. Чытаеш гісторыі, як грошы знікалі з кватэр, як у Насты Дашкевіч. Таму ёсць страх: а чаму гэта не можа здарыцца са мной? І чаму гэта не можа здарыцца ў Прудку?

«Немагчыма быць часткай Прудка і быць вегетарыянцам»

KYKY: А прудковцы понимают, что о них теперь все знают? Им это нравится?

Андрусь: Калі я пачынаў пісаць у інтэрнэце, ім гэта вельмі не падабалася. Таму што людзі ў вёсцы думаюць, што інтэрнэт – гэта штосьці страшнае, што гэта парнаграфія. Чалавек піша ў інтэрнэце – ён штосьці паганае робіць. А калі выйшла кніга, гэта ўжо зусім іншы ўзровень.

KYKY: Более понятным им?

Андрусь: Так. І я жыў адзін у хаце. Прычым, калі я пераехаў, хата была ў занядбалым стане, там столі не было, вокны былі забіты дошкамі. Я прыехаў, не працаваў у калхозе, сядзеў там адзін такі барадаты дзядзька. Яны ставіліся да мяне з насцярогай. А калі выйшла кніга, яны зразумелі – а, гэта пісьменнік. І мне ўжо стала прасцей. У мяне рэпутацыя змянілася.

KYKY: Как они сейчас тебя воспринимают? С уважением, с нежностью к «новичку»?

Андрусь: Ну ўсе па-рознаму, вёска – гэта шматпартыйная сістэма. Там ёсць свая эліта, свой маргінальны клас. А я такі свабодны спадарожнік Прудка. І, напрыклад, ёсць групоўкі, дзе мяне не ведаюць. Ёсць, дзе добра да мяне ставяцца, ёсць, дзе пабойваюцца. Але ў мяне ніколі на крадуць, таму што думаюць, што лепей са мной не звязвацца, бо я чалавек граматны. Плюс гэта вёска маіх продкаў, там жылі 13 пакаленняў маіх дзядоў, мой бацька там нарадзіўся – ён быў палкоўнікам міліцыі, вельмі паважаным чалавекам. Гэта таксама дае мне абароны.

KYKY: Где более настороженно относятся к чужим: в городе или в деревне?

Андрусь: Там проста не бывае чужых. Калі там з'яўляецца чужы чалавек, яго адразу трэба зрабіць сваім. У вёсцы першыя пытанні «А чый то ты будзеш? А да каго то ты прыехаў?» Ім трэба чалавека пазнаць, зразумець і ўключыць у сваю сістэму каардынат. А ў горадзе можна быць чужым, і гэта нармальна. Але мне цяпер тут таксама ў кайф. Калі я прыязджаю, мяне тут ведаюць, мне гэта падабаецца. Я сваім і тут стаў.

KYKY: Ты же обычно не пьешь, но там с соседями формат общения предполагает. И мясо ты не ел, пока не открыл для себя сало. Деревня ломает городских?

Андрусь: Я калі прыехаў, хацеў зразумець людзей і зямлю, дзе буду жыць. І каб гэта зрабіць, трэба прыняць некаторыя правілы. Калі, напрыклад, у Беларусь прыехаў чалавек з Расіі, спачатку ён мусіць несці не сваю культуру, а спазнаць нашу. Гэта нармальна. Я адразу пачаў вучыць іх мову і пісаць на ёй – выкарыстоўваць іх моўныя фішкі. Па-другое, я засеў у архіў і вывучаў гісторыю Прудка. І так, маё вегетарыянства накрылася медным тазам, таму што немагчыма быць часткай Прудка і быць вегетарыянцам.

Я купляю сала ў людзей, якія зарэзалі свайго кабанчыка. І было такое, што я прыйшоў да цёткі і кажу «хачу купіць сала». А яна кажа, што ў яе нармальнага ўжо не засталося, толькі для горада. І мне стала цікава – што гэта за сала для горада? А яно з пражылкамі мяса – такое любяць дзеці вясковых людзей. Калі вясковец пераязджае ў горад, ён пачынае любіць сала з мясам, а сапраўдны вясковец любіць чыстае сала. Мяне ўжо ўспрымаюць як сапраўднага, таму мне з пражылкамі не прапаноўваюць. А я люблю больш тое, якое з мясам, але мне прыйшлося прамаўчаць і купляць без мяса, каб быць, як сапраўдны вясковец. Інакш проста немагчыма зразумець людзей. Трэба стаць, як яны.

Цяпер, дырэчы, у мяне пайшоў адваротны працэс. Раней я думаў, што буду жыць цалкам па-вясковаму, з такім архаічным ухілам – як дзяды і прадзеды. Але я ўзяў усё, што мне падыходзіць, даразвіўся, каб прызнаць сваю гарадскую натуру, і пачынаю прыносіць у Прудок штосьці сваё. Хачу вось душавую кабінку і пральную машыну паставіць. Я пачаў зноў купляць вопратку. Два гады нічога не купляў: мне здавалася, што гэта дарэмная трата грошай. Але ў вёсцы патрэбна працоўная вопратка – гэта звычайна тое, што было раней добрае, а потым стала бруднае і дзіравае. І ты пачынаеш насіць гэтыя рэчы ў агарод. А я спецыяльна паехаў у Калінкавічы і набыў там клёвыя спартыўныя штаны. Як іх – Марк…

KYKY: Формель.

Андрусь: Так! Я проста захацеў не даношваць нічога, а спецыяльна купляць для гэтага рэчы. Гэта ўжо гарадская фішка. Ці, напрыклад, у мяне да крамы вельмі блізенька. Усе людзі ходзяць туды ў анучах. Вось яна працавала, гаўно кідала і раптам (показывает, как «она» вытирает руки, которыми «кидала говно», об одежду) – «пайду хлеба куплю». І пайшла, у чым была. Гэта нармальна. А я пераапранаюся. Гэта ўжо незвычайна.

KYKY: И как люди воспринимают твои новшества?

Андрусь: У вёсцы людзі вельмі імкнуцца да горада. Для іх усё гарадское – гэта нармальна, ну, для большасці. Ёсць і інтэрнэт, ім карыстаюцца людзі сярэдняга веку. Але ў іх інтэрнэт – гэта даволі абмежаваная прастора: Аднакласнікі, кіно паглядзець, музыку паслухаць. Хто памаладзей трохі – Укантакцік. У Фэйсбуку сядзяць і чытаюць мяне, можа, толькі іх дзеці, якія жывуць у горадзе.

У нас і на матацыклах ездзяць. У Прудку, кажуць, нават бачылі чырвоны ферары. Да мяне прыязджалі сябры на талаку, і адзін бажыцца, што бачыў. Але там цыганы могуць прыехаць на возе, сабакі бягуць за імі, ферары.

Прудок – гэта свет кантрастаў. Ведаеш, тут кавярню мець было б нядрэнна, каб афіцыянтка хадзіла. Хочацца сядзець, каб хіпстары побач былі фонам.

KYKY: Ты единственная возможность, чтобы в Прудке появилось такое место с хипстерами!

Андрусь: Ага, паб «Дэдалева хата». (смеётся) Тут не хапае тратуарнай пліткі. Вось да гаворкі пра тратуары: у Матолькі ў Фэйсбуку бачыў пост пра дарожкі – што яны пакладзены так, а ходзяць людзі іначай. Гэта такая агульнабеларуская тэма. Трэба дарогі пракладаць там, дзе ходзязць людзі, і законы трэба рабіць з таго, чым людзі карыстаюцца.

А то напішаш кнігу – і высвятляецца, што не так яе выдаў, не так прадаеш, не так прэзентаваў. Старыя літаратары кажуць: не тымі дарожкамі ходзіш. Трэба спачатку ў часопісы друкаваць урыўкі, у выдавецтва прынесці рукапіс, трэба чакаць пяць гадоў. А калі зразаеш гэты тратуар і ідзеш, як зручней, пачынаюць бухцець: усе нармальныя людзі так, а ты вось так. Гэтыя дарожкі – пра ўсё. Пра ўладу найперш: яна не рэагуе на тое, што трэба людзям. А ісці заўсёды трэба ад жывога.

«Калі ўзяў казу, знайшоў на ютубе відэа, як яе даіць»

KYKY: А ты вообще сейчас без интернета сможешь жить?

Андрусь: Не, не змагу. Фэйсбук – гэта маё працоўнае месца. Я ў гэтым годзе не працаваў ніводнага дня і не напісаў ніводнага платнага тэкста. Я стопрацэнтны дармаед. Але пры гэтым я зарабляю, і гэта толькі дзякуючы Фэйсбуку. Я ў асноўным у Фэйсбуку і сяджу, яшчэ кіно гляджу, інфармацыйныя сайты, каб нейкія веды атрымаць… Напрыклад, паглядзець відэакурс, як даіць казу.

KYKY: Ты смотрел видео, как доить козу?!

Андрусь: Ну калі ўзяў казу, знайшоў на ютубе відэа, як яе даіць. Там цёця расказвала, паказвала. Я так і навучыўся.

KYKY: А у соседей не просил помощи?

Андрусь: Навошта? У мяне гарадское светаўспрыманне. Мне прасцей у гугле знайсці, чым запытацца ў суседкі. Вось цётка Дуня (персанаж кнігі) – я ёй сказаў, што хачу казіны сыр вырабляць. Яна адказала, што ў яе нейкая сястра стрыечная вырабляла, яна да яе прыедзе, возьме рэцэпт і мне прывязе. Я кажу: «Ды не замарочвайцеся, я зайду ў інтэрнэт і пагляджу!» Ведаеш, перад тым, як ехаць у Прудок, я прачытаў кніжку «Працоўнае навучанне для 7 класаў». Я быў цалкам непадрыхтаваны. Ёсць такі комплекс, калі прыязджаеш у вёску, што яны ўсё ведаюць і ўмеюць, а я наогул не разбіраюся. І сорамна запытацца. Ну вось я кніжкі і чытаў.

KYKY: А в твоей книге «Радзiва Прудок. Дзённік»» вымысел есть?

Андрусь: Фактычныя падзеі: працаваў, пераехаў, будаваў – гэта ўсё праўда. А так выдумкі шмат. Я штосьці бяру з жыцця і перарабляю ў свой тэкст. Напрыклад, большасць дыялогаў з цёткай выдумана. А прудкаўцы самі пачыталі кніжку і знайшлі, дзе я дапісваў. Але калі прыязджаюць журналісты, яны падыгрываюць мне. Кажуць: «Праўда-праўда». (смеётся) Быў у кнізе эпізод, што ў мяне багата кабачкоў, я пайшоў і гандлярцы на велік таемна іх паклаў, бо мне не было, куды дзець. Па праўдзе было так: я проста зайшоў у краму і запытаўся, ці трэба ёй. Яна кажа: «Ну, давай». Ну я і паклаў. А калі прыязджаюць журналісты, яна кажа: «Так і было, а я думаю: хто мне паклаў? Гэта я потым у кнізе прачытала, што Андрусь». Можа, яны мяне так выгарадзіць спрабуюць, каб не сказалі, што я збрахаў.

«Жонка ўсім кіруе, а муж – проста такая хатняя жывёліна, яго задача – працаваць»

KYKY: Молодёжи в деревне много?

Андрусь: Зараз шмат людзей 40+. Як я людзі ёсць, але іх адзінкі. Пра ўзрост у вёсцы складана казаць, бо прыходзіў тут да мяне адзін хлопец, мы пару разоў выпілі. Ну, думаю – хлопец і хлопец. А ён кажа: «Вось заўтра ўнучка мая прыедзе»… Яны проста ўсе даволі інфантыльныя – хаваюцца ад жонак. Там матрыярхат, дарэчы. Жонка ўсім кіруе, грошы заўсёды ў яе, мужчына аддае свой заробак жанчыне. Муж – проста такая хатняя жывёліна, яго задача – працаваць. Жанчыны выконваюць і мужчынскія абавязкі, таму што мужчынскай працы ў вёсцы больш. Нават па імёнах бачна: мужчынскія – вельмі ласкальныя. У мяне вось дзед Косцік, а ў яго жонка баба Гаша. Мужчыны – яны тут як дзеці.

KYKY: Кстати, как тебя дочь воспринимает? Как деревенского папашу, или для неё ты какой был, такой и остался?

Андрусь: Мы з ёй вельмі часта вандравалі разам. Я на Белсаце працаваў, ездзіў у камандзіроўкі кожны тыдзень у розныя вобласці. У мяне культурная тэматыка была: музычныя, рыцарскія фэсты, этнаграфічныя летнікі. Я заўсёды цягаў дачку за сабой, для яе жыццё ў нерэальных умовах – звыклая справа. Калі мы аднойчы прыехалі ў Паставы, там не было, дзе начаваць, мы папрасіліся ў ксёнза і спалі ў касцёле. А ёй тады было тры гады толькі. Так што для яе я які быў, такі і застаўся.

KYKY: У тебя коза и куры. А на книге лошади нарисованы. Лошадь будет?

Андрусь: Ну, гэта Ніка Сандрас так намалявала. У мяне ўжо ёсць клёвыя скураныя боты. Я думаю, трэба пад іх каня купіць. Было б класна на кані ў такіх ботах ездіць у сельсавет – гэта вельмі кінематаграфічна.

Я ж кажу, у мяне ўнутры ёсць нерэалізаваны хіпстар. Я пра гэта пісаў у Фэйсбуку, што ноччу конь зайшоў у двор – такая прыгожая карцінка, а я ў красоўках.

KYKY: Какое самое дикое время года в деревне?

Андрусь: Ды ўвесь год дзікі. Калі пачынаецца вясна, дзіка спяшаешся ўсё парабіць да пачатку лета. Усё пасадзіць, папрыбіраць, агароды гэтыя. Потым лета – гаруеш, гаруеш, градкі ды буракі. Восень – дзікая, таму што трэба паспець да снегу ўсё паладаваць і закатаць. А зімой – не ведаю, гэтую зіму я пражыў у Фэйсбуку. Я якраз кнігу выдаў перад Новым годам, да гэтага былі вёрсткі і карэктары, а пасля – продажы, сустрэчы, рэцэнзіі…

KYKY: Жена в деревне нужна?

Андрусь: Угу. Там няма ў Прудку. І ў суседніх вёсках. А гарадскія… Ну былі прапановы, але ж гэта не карову купіць. Усё складана.

KYKY: Нарисуешь мне на книге курицу?

Андрусь: Я не ўмею.

KYKY: Ты и коз не умел, а теперь рисуешь.

Андрусь: Ты ведаеш, колькі я кніг сваімі козамі спаганіў? (улыбается) Я наогул не разумею, чалавек купляе новую кнігу, яна такая чысценькая, а ён просіць, каб я нешта тут намаляваў і спаганіў яе. Я ўжо прывык, але першы раз было так дзіўна ў кнізе штосьці пісаць. Таму першыя аўтографы для мяне балючыя былі. Дай я спачату паспрабую на паперы. Як выглядае курыца? (рисует в блокноте) Спачатку вочы, далей у профіль… Вось цяпер трэба паўтарыць на кнізе.

KYKY: Повторить уже проще будет.

Андрусь: Не факт. Другі раз – самы складаны. Як Рэмарк пісаў пра адносіны з жанчынай – другая сустрэча самая складаная, у ёй няма навізны. Так, ладна, на табе курыцу.